河北唐山:国宝级候鸟东方白鹳高压铁塔落户筑巢

Эритрея официалл? яч? — Эритрея Патшал?х? (тигринья ??? ???? (hag?r? ertra), арап. ???? ???????(dawlat iritriyyā)) — Х?рл? тин?с х?рринчи Африка М?йраки район?нче вырна?н? Х?велтух?? Африка патшал?х?. Т?п тухи тата чи пыс?к хули — Асмэра.
Кун?ул
[т?рлет | кодне т?рлет]Малалла сире Вячеслав Шорников тексч?пе паллаштаратп?р[1]
Эритрея — Африк?ра Суданпа, Эфиопипе тата Джибутипе чик?лл? патшал?х. Ун?н лапт?к? — 117,6 пин т?ваткал метр, унта пур? 6 млн ?ын пур?нать. Теп?р ??лку?сем т?р?х патшал?хра 3,6 млн ?ын к?на пур. Хисеп? ?ав тери расна пулни Эритрей?ра хал?х ?ыравне них??ан та ирттерменнипе ?ых?нн?.
Истори Эритрея патшал?х?н ??р?сем ?инче ?л?к-авал Аксум патшал?х? пулн?. Каярах ку ??р Осман империй?н вит?мне лекет. 1882 ?улта ку т?р?ха итальянсем ?ите??? те кунта Итали Эритреи й?ркеленет. Итали патшал?хне ?ак т?р?х Икк?м?ш т?нче в?р?и в??леничченех п?х?нса т?рать. Ун хы???н кунта Асл? Британи вла?? килет. Ку т?р?хпа м?н тумалла-ши тесе ак?лчансем чылай пу? ватн? пулас. Совет Союз?, Италире коммунистсем вла?а илессе к?тсе, Эритрей?на Италине каялла тав?рса парасш?н пулн? тет.
1950 ?улта тин ку ??рсемпе м?н т?вассине пал?рта??? — ?на Эфиопипе п?рлештере???. ?апла тума АПШ ?ине т?н? пулать. ?авах та Эритрея хал?х? никама п?х?нман патшал?х пек малалла аталанасш?н пулн?. 1958 ?улта в?сем Этритрей?на ир?ке к?ларакан юх?ма ник?сле???. 1961 ?улта вара х??-п?шал алла тытса к?решме тыт?на???. В?р?? 30 ?ул пын?.
1993 ?улта тин, ик? ?ул маларах референдум ирттерсе, Эритрея никама п?х?нман патшал?х пулса т?н?. Референдум м?нле иртнине ПНО с?наса т?н?. П?х?нман патшал?х й?ркеленн? хы???н президент выр?нне Исайас Афеворк йыш?нн?. Унтанпа патшал?хра ур?х суйлав хал? те ирттермен, Афеворк хал? те Эритрея президенч?.
Никама п?х?нман патшал?х й?ркеленн? пулин те Эритрея в?р??сене хутш?нма п?рахман. 1998–2000 ?улсенче в?сем Эфиопипе тавлашулл? ??рсем тавра хир??н?. ?ав?н пекех Эритрея ви?? кун хушши Джибутипе в?р?н? — леш?сене АПШ-па Франци пул?шн?ран х?в?рт выляса ян?.
Паянхи куна илсен ПНО Эритрей?на х??-п?шал сутма юраманни пирки йыш?нн? — в?сем им?ш террористсене пул?ша???.
Хал?хсем Ытларах ен?пе кунта тиграи (55%) тата тигре (30%) хал?хсем пур?на???. П?ррем?шсем ытларах ен?пе христиансем (авалхи тух?? православи чирк?в?), икк?м?шсем — м?с?льмансем. Ку ик? хал?х та семит хал?х?сен йышне к?ре???.
Тиграисем тигранья ч?лхипе кала?а???, тигресем — тигре ч?лхипе. Ик? ч?лхи те т?ванла ч?лхесем. Тиграньялла кала?акансенсен шуч? 4,3 миллиона ?итет. ?урри Эфиопире пур?нать, ?урри — Эритрей?ра. Тигре ч?лхипе кала?акансен йыш? п?ч?крех — миллион ытла к?на. С?махран, Википедире тиграньяпа уйр?м пай пур (унта пур? те 200 статья ?е? ытларах), тигре ч?лхипе вара — ?ук.
Ик? ч?лхе ?ырул?х? те эфиопи ?ырул?х? ?инче ник?слене???. М?с?льман т?н?пе пур?накан тигресем ?ав?н пекех араб ?ырул?х?пе те ус? кура???.
К?с?кл? факт: христиан т?н? киличчен тиграисен Уту ятл? Х?вел турри, Алмака ятл? Уй?х турри пулн?.
Тиграисен чи палл? апач?сенчен п?ри — тихло. ?на урпа ??н?х?нчен хат?рле???.
Асмэра Т?п хули — Асмэра, унта миллиона ях?н ?ын пур?нать. В?л Эритрея с?ртл?х?н х?рринче, тин?с шай?нчен 2438 метр ??лл?ш?нче вырна?н?. ?л?к-авал, XII ?м?ре илес пулсан, хула выр?н?нче 4 ял пулн? тет. В?сем суту-ил? ?ул? ?инче ларн?. 1897 ?улта итальянсем хулана колонизацилесен в?сем ?на т?п хула шайне х?партн?. 1930-м?ш ?улсенче хула с?н? пит? улш?нн? тет, ?урт-й?рсенче Итали архитектури пал?рма тыт?нн?. ?ав?нпа та ?на ?п?ч?к Рим? тесе те калакалан?. Хальхи в?х?тра та ?уртсем к?на мар италилл?, суту-ил? лавккисем те итальянла ятл?. Итали тапх?рне пула апатлану сервис?нче ?ав в?х?три вит?м хал? те сыхланса юлн?. С?махран, Асмэра урам?сенче пицц?на кашни ут?мра сута???.
Хула пит? ??лл? вырна?н?ран кунти ?антал?к с?ртри пекех тет. Ирхине ?ш?, ка?хине вара — сив?. Ка?хи х?ш-чухне, уйр?мах тип? ?антал?к т?н? чухне, ш?нтма та пултарать те???. В?л в?х?тра тип? ?антал?к т?н?ран юр ?умасть. ?авах х?ш-чухне юр та ?ккелет им?ш.
Хулара 1967 ?улта ник?слен? университет ??лет. Пал?к пек XIX ?м?рти крепо?е ас?на???.
Хулара т?нчепе ?ых?нтаракан аэропорт ??лет, чукун ?улпа Х?рл? тин?с х?рринче вырна?н? Массава портпа лекме пулать.
?ут?антал?к Эритрея Х?рл? тин?с х?рринче вырна?н? патшал?х. Ун?н лапт?к? с?ртл?-тулл?. ??ршыв?н пыс?к пайне Эфиопи с?ртл?х? йыш?нать. К?нт?р-х?велтух?? енче тин?с ?ыран? х?ррипе тип? т?рем ??р сар?лса выртать.
Тискер кай?к т?л?ш?нчен патшал?х пит? пуян темелле. Кунта африка ылт?н кашк?р? те, африка тискер кушак? те, сомали ту качаки те, африка тилли те пур. Доркас ятл? ту качаки тух?? енчи т?ремл?хре тата Гаш-Барка провинцире т?л пулать.
Эритрей?ра слонсем пур, ар?слансем т?л пула??? тет. ?ав?н пекех ?ухалма пултаракан кай?к ашаксем те кунта пур.
Дахлак архипелагра вара 250 т?с пул? ?рчет тет. В?сен йыш?нче в?та??р тин?с?нче т?л пулаканнисем те пур.
Экономика Эритрея предприятий?сен пыс?к пай? в?р?? хы???н юсанса ?итеймен-ха. Унччен маларах кунта пир-ав?р, ат?-пушмак, нефть промышленно??н предприятий?сем ??лен?. Чи паллисенчен Асмэра с?ра в?ретекен савута ас?нмалла пуль. ?на Луиджи Мелотти итали ?ынни ник?слен?. Каярахпа ?на патшал?х туртса илн?.
??р ай?нчи пурл?х т?л?ш?нчен ??ршывра ылт?н, й?с, цинк, кали к?лара???. Ку ??ре в?сене уйр?мах Китайран килн? инвесторсем пул?ша???. ??р ай?нчи пурл?ха пула Эритрея экономики те самай в?й илн?.
Тин?с ?умра выртни те патшал?ха самай пул?шать. Кунта, с?махран, тин?с шыв?нчен т?вар туса иле???. Пул? тытасси в?йл? аталанн?.
Эритрея лапт?к? ытларах ен?пе с?ртл? тата тип? ??рсенчен т?н? май тыр-пул туса илме юр?хл? ??рсен йыш? пыс?ках мар — пур? те 5% к?на ус? курайра???. ??рулми, куккурус, вир, тул? ?стере???. ?ав?н пекех цитруслисене, банан тавраш? туса иле???. Апла-и, капла-и — ял ху?ал?х?нче хал?х?н 80% таран в?й хурать.
Информацие Википедин выр?с тата ак?лчан версий?сенчен илсе хат?рлен?. ?керч?ксене Google.Map сервисран илн?.
Редакцирен: Статьяна вырна?тарни редакци автор шух?ш?пе кил?шнине п?лтермест.
Вуламалли
[т?рлет | кодне т?рлет]- Эритрея // Экслибрис — Яя. — М. : Советская энциклопедия, 1978. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 30).
- Эритрея // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1904. — Т. XLI. — С. 29—30.
- Абрамова И. О., Васильев А. М. и др. Страны Африки. — М.: Институт Африки РАН, 2002. — С. 216—224. — ISBN 5-201-04894-3
- Никонов В.А. Краткий топонимический словарь. — М.: Мысль, 1966. — 509 с. — 32 000 экз.
- Поспелов Е. М. Географические названия мира. Топонимический словарь / отв. ред. Р. А. Агеева. — 2-е изд., стереотип. — М.: Русские словари, Астрель, АСТ, 2002. — 512 с. — 3000 экз. — ISBN 5-17-001389-2.
Ас?рхавсем
[т?рлет | кодне т?рлет]Ка??сем
[т?рлет | кодне т?рлет]- Вольная энциклопедия об Эритрее
- Материалы по новейшей истории Эритреи(??лемен ка??)
- Эритрея DMOZ-ра
- Профиль на BBC News(ак?лч.)
Викиампар: Атлас:
Эритрея
- Ключевые прогнозы развития для Эритреи из International Futures(ак?лч.)
Африк?ри патшал?хсем |
|
---|---|
Алжир ? Ангола ? Бенин ? Ботсвана ? Буркина-Фасо ? Бурунди ? Габон ? Гамби ? Гана ? Гвиней ? Гвиней-Бисау ? Джибути ? Замби ? Зимбабве ? Египет ? Кабо-Верде ? Камерун ? Кени ? Комор утрав?сем ? Конго Демократилл? Республики ? Конго Республики ? Кот-д'Ивуар ? Лесото ? Либери ? Ливи ? Мадагаскар ? Малави ? Мали ? Мавритани ? Маврики ? Марокко ? Мозамбик ? Намиби ? Нигер ? Нигери ? Руанда ? Сан-Томе тата Принсипи ? Свазиленд ? Сейшелсем ? Сенегал ? Сомали ? Судан ? Сьерра-Леоне ? Танзани ? Того ? Тунис ? Уганда ? В?там Африка Республики ? Чад ? Экваторти Гвиней ? Эритрея ? Эфиопи ? К?нт?р Африка Республики П?х?нуллисем: Инди океан?нчи Британи ??р?сем ? Майотта ? Реюньон ? Таса Елена утрав? Йыш?нман патшал?хсем (тив??-ир?кпе — ир?кл?): Ан?? Сахара ? Пунтленд ? Сомалиленд |